Eğitim Modelleri

Eğitimin yaşı yoktur. Evet doğru. Ağaç yaşken eğilir. Bu da doğru. Peki bu ikisi tezat değil mi? Evet tezat. Eğitim ile ilgili o kadar çok fikir ve düşünce var ki hepsini uygulamak mümkün değil. Bu yazımda size birkaç eğitim modelini ele alarak fikir sahibi yapmak amacım. Eğitim modelleri denilince genelde ülkemizde de uygulanan örgün eğitim modeli akla gelir. Ancak dünyada uygulanan o kadar çok eğitim modeli var ki bunlardan bir kaçını gelin inceleyelim.

Jean Jacques Rousseau’nun Doğacı Eğitim Yaklaşımı

18. yüzyılda modern topluma karşı doğayı koruyan bir eğitim modelidir. Eğitimin ana görevi doğaya engel olan her şeyi ortadan kaldırmaktır. Çocuğun bir meslek için yetiştirilmemesi bir birey olarak yetiştirilmesi mantığı vardır. Her çocuğun kapasitesine ve gelişim özelliklerine uygun olarak eğitim biçimlendirilmelidir. Sadece çocuğun aklına hitap etmemeli çocuğa deney ve yaşantılarda kazandırmalıdır.

Leo Tolstoy’un Anarşist Okul Modeli

Leo Tolstoy açtığı okulda çocukları tamamen serbest bıraktı. Eğitimde belirleyici olan noktaları okulların değil hayatın belirlemesi gerektiğini savundu. Sınavların, cezalandırmaların, ödüllendirmelerin olmadığı çocuklara az şey öğretmek ve herkesin eşit  olduğunu vurgulayan bir eğitim modeliydi.

Reggio Emilia Girişimi

İsminden de anlaşılacağı gibi İtalya kökenli bir eğitim modelidir. 2. Dünya savaşı sonrasında İtalyan kadınların kendi kendilerine çocuklarına inşa ettikleri okulda başlatılan bu eğitim modelinin temel amacı ise değişik fikirler türetmek, tartışma yaratmak ve problem çözme ile başa çıkmaktı.

Montessori Yöntemi

Belkide en çok tartışılan ve günümüzde de birçok ülkede hatta ülkemizde de bazı okullarda uygulanan eğitim modelidir Montessori. İtalyan tıp doktoru ve eğitimci Maria Montessori önderliğinde başlatılan bu eğitim modeli ise öğrenimi basitten zora , somuttan soyuta doğru geliştirir. Eğitim öncesinde çocukların kullanacağı materyaller özenle seçilir ve çocuk kendi öğrenme sistemini bir bakıma kendi kurar. Materyalleri kendi zevk ve ihtiyacına göre kendisi belirler. Öğretmen sadece kılavuz görevi taşır.

Özgür Okullar

İngiltere’de uygulanmış bir eğitim modelidir. Öğretmen ve öğrencilerin eşit oldukları genel kurallar belirlenir. Bu meclisin yöneticisi de genelde çocuklardan biri olur. Dersler seçmeli olarak yapılmakla birlikte öğrenci derse girip girmemekte özgürdür. Sınav sistemi yoktur sadece lise düzeyinde genel yükseköğretim sınavlarına hazırlanılır. Tüm öğrenciler yatılıdır ve yaş gruplarına göre 3’e ayrılırlar. Aynı odada 3lü 4lü gruplar halinde öğrenciler bulunmaktadır. Odalarını toplamak zorunda değillerdir. Bununla birlikte herhangi bir uyarıcı da yoktur ve arkalarından kimse odalarını toplamaz. Kısacası özgür bırakılmışlardır.

Ev Okulları

ABD kökenli bir eğitim modelidir. Son yıllarda bir çok gelişmiş ülkede uygulandığı da söylenebilir. Okul otoritesine tamamen karşı gelen hiçbir okulun ev ortamı kadar öğrenciye hoşgörülü davranamayacağını ilke edinen bir model. Çocuklar sistemli bir şekilde aile bireylerinin belirleyeceği miktarda eğitim görür. Neyi ne kadar nasıl öğreneceğine ailesi karar verir. Eğitim doğrudan özel eğitmenler yada aile bireyleri tarafından verilir. Her türlü eğitim materyali seçimini de yine aile kendisi belirler.

Waldorf Okulları

Şu an dünya üzerinde farklı kıtalarda 850’ye yakın okulu olan Alman kökenli bir modeldir. Öğrencilerin kendilerini bir dünya vatandaşı olarak görmesi esas kılınmaktadır. Elektronik araç kullanılmadan sanat, müzik ve yabancı diller gibi konularda eğitimlerini sürdürürler. Herhangi bir test veya sınav bulunmamaktadır. Başlangıç seviyesinde not yoktur. Tüm öğrenciler ders yılı boyunca ödevlerinin de bulunduğu temel ders kitaplarına sahiptirler.